Soalan Lazim

  1. Home
  2. »
  3. Soalan Lazim
1) SOALAN LAZIM (FAQ) BERKAITAN PENGENDALIAN KES-KES DI MAHKAMAH SYARIAH SEMASA PERINTAH KAWALAN PERGERAKAN

2) NAFKAH (BERKAITAN BAHAGIAN SOKONGAN KELUARGA (BSK))

Soalan 1:

Bekas suami enggan memberi nafkah dalam tempoh Perintah Kawalan Pergerakan (PKP), apakah tindakan yang perlu dilakukan?

Jawapan : 

Aduan boleh dikemukakan di FB Page Bahagian Sokongan Keluarga – BSK / emel Bahagian Sokongan Keluarga Negeri Sembilan dengan memberikan maklumat aduan yang lengkap beserta no. telefon/emel yang dapat dihubungi bagi tujuan rujukan lanjut pihak kami.

Soalan 2:

Bagaimanakah untuk memohon bantuan Nafkah Isteri sepanjang tempoh Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) ini berlangsung?

Jawapan : 

Dana Pendahuluan/Bantuan nafkah boleh dipohon sepanjang tahun walaupun dalam tempoh PKP. Medium emel bagi tujuan penghantaran borang boleh digunakan oleh pelanggan. Permohonan akan diproses oleh BSK dalam tempoh yang munasabah dengan mengambil kira tempoh kelulusan oleh jawatankuasa dan pemprosesan bayaran.

Soalan 3:

Apakah yang perlu dilakukan jika sekiranya bekas Suami enggan untuk membuat pembayaran nafkah jika sekiranya telah mendapat perintah daripada Mahkamah? Siapakah yang boleh dihubungi jika sekiranya saya ingin mendapatkan penjelasan lanjut mengenai perkara ini?

Jawapan : 

Sekiranya bekas suami enggan membayar nafkah sepertimana yang telah diperintahkan, aduan pelanggaran perintah boleh dikemukakan kepada BSK melalui laman FB page Bahagian Sokongan Keluarga – BSK / Bahagian Sokongan Keluarga Negeri Sembilan (https://www.facebook.com/BSKn9). Aduan akan disemak dan diproses oleh BSK. Suatu surat peringatan akan dikeluarkan kepada suami/bekas suami sebelum tindakan selanjutnya seperti runding cara, pelaksanaan dan penguatkuasaan perintah diambil oleh BSK. Tindakan selanjutnya ini (proses runding cara dan tindakan mahkamah) akan dilaksanakan selepas selesai PKP.

 

3) PERKAHWINAN

Soalan 1:

Bilakah seseorang suami itu boleh dianggap mati? 

Jawapan :

Anggapan mati ialah apabila suami seorang perempuan telah mati atau dipercayai telah mati atau telah tidak didapati apa-apa perkhabaran mengenainya selama tempoh 4 tahun atau lebih. Apabila keadaan itu berterusan dan perempuan itu hendak berkahwin lain, hendaklah terlebih dahulu mendapat pengisytiharan anggapan kematian daripada Mahkamah Syariah.

Soalan 2:

Apakah sebab-sebab seseorang perempuan yang ingin berkahwin perlu mendapatkan kebenaran wali Hakim dari Mahkamah Syariah ? 

Jawapan :

Permohonan Wali Hakim dibuat apabila berlaku keadaan seperti berikut : 
a) Tiada wali yang sah dari nasab 
b) Wali ghaib 
c) Saudara baru / Muallaf 
d) Anak tak sah taraf 
e) Wali enggan 
f) Wali dalam ihram haji/umrah 
g) Wali tidak dapat dihubungi atas sebab darurat

Soalan 3 : 

Berapakah had umur minimum untuk seseorang berkahwin? Bagaimana sekiranya seseorang yang belum mecapai had umur tersebut ingin berkahwin?

Jawapan :

Seorang Lelaki mestilah berumur sekurang-kurangnya 18 tahun, manakala umur minimum seorang perempuan pula mestilah  16 tahun. Sekiranya seseorang yang ingin berkahwin kurang daripada had umur tersebut perlulah membuat permohonan di Mahkamah Rendah Syariah bagi mendapatkan kebenaran terlebih dahulu.

Soalan 4 : 

Apakah Poligami dan dimanakah permohonan Poligami boleh dibuat?

Jawapan :

Poligami ialah berkahwin lebih dari seorang perempuan. Permohonan Poligami boleh dibuat di  Mahkamah Tinggi Syariah.

Soalan 5 : 

Sekiranya seseorang berkahwin diluar Negara, apakah tindakan yang harus dilakukan?

Jawapan :

Perkahwinan itu haruslah mendapat pengesahan daripada Mahkamah Syariah terlebih dahulu.Jika seseorang itu seorang bujang ketika berkahwin perlulah menfailkan Permohonan Pengesahan Nikah di Mahkamah Rendah Syariah.Manakala jika seseorang itu masih dalam ikatan perkahwinan (Poligami) haruslah membuat permohonan di Mahkamah Tinggi Syariah.

'IDDAH

Apakah ‘iddah?Apakah tujuan ‘iddah? Berapakah jenis dan tempoh ‘iddah yang telah ditentukan Syarak?

Jawapan : 

‘Iddah ialah tempoh menunggu yang telah ditetapkan Syarak selepas berlakunya perceraian  samaada secara cerai mati atau hidup. Tujuan ‘iddah adalah bagi menentukan nasab, memelihara kehormatan diri dan memastikan rahim bersih daripada kandungan.

Jenis-jenis ‘iddah:-

  • Kerana kematian
  • Kerana perceraian

1.1 Kerana Kematian

  • Jika perempuan  mengandung semasa kematian suaminya maka ‘iddahnya berakhir dengan kelahiran anaknya, sama ada ‘iddah itu mengambil masa yang panjang atau pendek,
  • Jika isteri tidak mengandung, ‘iddahnya ialah 4 bulan 10 hari

1.2 Kerana penceraian

  • Bagi perempuan yang mengandung,’iddahnya berakhir dengan kelahiran anak yang dikandung
  • Bagi perempuan yang tidak mengandung dan belum putus haid maka ‘iddahnya ialah 3 kali suci
  • Bagi perempuan yang tiada haidh, sama ada masih kecil atau telah putus haid, maka ‘iddahnya adalah setelah berakhirnya 3 bulan selepas perceraian.
  • Perempuan yang belum disetubuhi tidak wajib bereddah.
FASAKH

Siapakah yang boleh menuntutfasakh? Apakah sebab-sebab yang membolehkan seseorang menuntutfasakhdan dimana tuntutanfasakhboleh dibuat?

Jawapan 1: 

Sebenarnya,fasakhboleh dituntut oleh isteri atau suami. Sebab-sebab yang membolehkan seseorang menuntut fasakh sebagaimana peruntukan sek.53 Undang-undang Keluarga Islam adalah seperti berikut:-

(1) Seseorang perempuan atau lelaki, mengikut mana-mana yang berkenaan, yang berkahwin mengikut Hukum Syarak berhak mendapat suatu perintah untukfasakhatas satu atau lebih daripada alasan yang berikut, iaitu—

(a)bahawa tidak diketahui tempat di mana beradanya suami atau isteri selama tempoh lebih daripada satu tahun;

(b)bahawa suami telah cuai atau telah tidak mengadakan peruntukan bagi nafkahnya selama tempoh tiga bulan;

(c) bahawa suami atau isteri telah dihukum dengan hukuman pemenjaraan selama tempoh tiga tahun atau lebih;

(d)bahawa suami atau isteri telah tidak menunaikan, tanpa sebab yang munasabah, kewajipan perkahwinannya (nafkah batin) selama tempoh satu tahun;

(e)bahawa suami telah mati pucuk pada masa perkahwinan dan masih lagi sedemikian dan isteri tidak tahu pada masa perkahwinan bahawa suami telah mati pucuk;

(f) bahawa suami atau isteri telah gila selama tempoh dua tahun atau sedang mengidap penyakit kusta atau vitiligo atau sedang mengidap penyakit kelamin dalam keadaan boleh berjangkit;

(g)bahawa isteri, setelah dikahwinkan oleh waliMujbirnya sebelum dia mencapai umurbaligh, menolak perkahwinan itu sebelum mencapai umur lapan belas tahun, dan dia belum disetubuhi oleh suaminya itu;

(h)bahawa suami atau isteri menganiayai isteri atau suaminya iaitu, antara lain—

(i) lazim menyakiti atau menjadikan kehidupannya menderita disebabkan oleh kelakuan aniaya;

(ii) berkawan dengan perempuan atau lelaki jahat atau hidup berperangai keji mengikut pandangan Hukum Syarak;

(iii) memaksa isteri hidup secara lucah;

(iv) melupuskan harta isteri atau suami atau melarang isteri atau suami itu daripada menggunakan hak-haknya di sisi undang-undang terhadap harta itu;

(v) menghalang isteri atau suami daripada menunaikan atau menjalankan kewajipan atau amalan agamanya; atau

(vi) jika suami mempunyai lebih daripada seorang isteri, dia tidak melayani isteri yang berkenaan secara adil mengikut kehendak-kehendak Hukum Syarak;

(i) bahawa walaupun empat bulan berlalu tetapi persetubuhan belum berlaku kerana suami atau isteri sengaja enggan bersetubuh;

(j) bahawa isteri tidak memberikan izin terhadap perkahwinan itu atau izinnya tidak sah, sama ada oleh sebab paksaan, kesilapan, ketidaksempurnaan akal, atau apa-apa hal keadaan lain yang diakui oleh Hukum Syarak;

(k)bahawa pada masa perkahwinan itu isteri, sungguhpun boleh memberi izin yang sah, ialah seorang yang sakit otak, sama ada berterusan atau berselangan, dalam pengertian Ordinan Sakit Otak 1952[Ord. 31/52.] atau sakit otaknya adalah daripada jenis atau ke takat yang menjadikannya tidak layak untuk berkahwin; atau

(l)apa-apa alasan lain yang diiktiraf sebagai sah bagifasakhdi bawah Hukum Syarak.


Tuntutan fasakh tersebut boleh dibuat di Mahkamah Rendah Syariah di Negeri Sembilan.

4) PENCERAIAN

Soalan 1

Apakah makna Perceraian (Talaq)?

Jawapan :

Talaq ialah pembubaran ikatan perkahwinan dengan lafaz talaq atau seumpamanya berdasarkan Al-Quran, as-Sunnah dan ijma’ ulama’. Perceraian boleh dilakukan dengan lafaz soreh (jelas) dan lafaz kinayah (sindiran), begitu juga perceraian boleh dilakukan dengan talaq raj’ie atau talaq ba’in.

Soalan 2

Apakah yang dimaksudkan dengan nusyuz?

Jawapan :

Nusyuz ertinya isteri enggan mentaati perintah atau permintaan suami yang sah di sisi syarak iaitu antara lain:

i) apabila dia menjauhkan dirinya dari suaminya;
ii) apabila dia meninggalkan rumah suaminya bertentangan dengan kemahuan suaminya;
iii) apabila dia enggan berpindah bersama suaminya ke satu rumah atau tempat lain,
tanpa apa-apa sebab yang sah mengikut Hukum Syarak.

Soalan 3

Setakat manakah bidangkuasa Mahkamah melayani tuntutan perceraian?

Jawapan :

Mahkamah mempunyai bidangkuasa melayani tuntutan perceraian jika:

i. Perkahwinan didaftarkan menurut undang-undang;
ii. Perkahwinan adalah sah mengikut Hukum Syarak; dan
iii. Permohonan hendaklah dikemukakan di tempat tinggal salah satu pihak kepada perkahwinan.

Soalan 4

Apakah bentuk nafkah yang perlu disediakan oleh suami kepada isteri yang diceraikan?

Jawapan :

Pemberian nafkah kepada isteri yang diceraikan tertakhluk kepada keadaan isteri yang diceraikan sama ada talak rajie atau bain atau perceraian sebelum persetubuhan.

i) Sekiranya seseorang isteri diceraikan oleh suaminya dengan talaq rajie maka menjadi tanggungjawab ke atas suami menyediakan nafkah berikut kepada isterinya selama ia di dalam iddah:
– Menyediakan makanan yang sepatutnya.
– Menyediakan pakaian yang sepatutnya.
– Menyediakan tempat tinggal untuk isteri yang diceraikan itu.
– Menyediakan apa-apa yang patut kepada seorang isteri seperti belanja perubatan dan sebagainya.

ii) Sekiranya ia diceraikan oleh suaminya dengan talaq bain, maka isteri tersebut hanya layak mendapat kemudahan tempat tinggal daripada suaminya selama ia di dalam iddah. Tetapi sekiranya ketika diceraikan ia sedang hamil maka dia juga layak mendapat keempat-empat kemudahan seperti perempuan yang diceraikan dengan talaq rajie.

iii) Sekiranya isteri yang diceraikan belum lagi disetubuhi maka dia tidak layak mendapat apa-apa nafkah daripada suaminya.

Pemberian nafkah akan gugur dengan sendirinya apabila suami meninggal dunia ketika isterinya di dalam iddah. Perempuan yang nusyuz tidak berhak mendapat nafkah daripada suaminya semasa di dalam iddah.

Soalan 5

Apakah Hak-Hak Suami Isteri Selepas Penceraian?

Jawapan :

Hak-hak yang boleh dituntut di Mahkamah Syariah selepas sesuatu penceraian berlaku ialah :

a) Nafkah eddah
b) Mut’ah
c) Harta Sepencarian
d) Hadhanah (Hak Jagaan Anak)
e) Nafkah Anak
f) Tunggakkan Nafkah
g) Hak tempat Tinggal

Soalan 6

Apakah yang dimaksudkan dengan Cerai Takliq dan bagaimana sabitan Takliq boleh berlaku?

Jawapan :

Ta’liq ertinya perjanjian yang dibuat oleh suami selepas akad nikah mengikut Hukum Syarak dan sepertimana diperuntukan dalam Akta/Enakmen/Ordinan Undang-Undang Keluarga Islam Negeri. Cerai takliq boleh disabitkan apabila berlaku pelanggaran ke atas takliq dan setelah aduan dibuat serta disahkan oleh Mahkamah.

Soalan 7

Apakah yang akan terjadi kepada perkahwinan sekiranya salah satu pihak kepada sesuatu perkahwinan itu murtad atau memeluk sesuatu kepercayaan lain dari Islam?

Jawapan :

Seksyen 46, Akta Undang-undang Keluarga Islam (Wilayah-wilayah Persekutuan) 1984 [Akta 303] menjelaskan bahawa (1) jika salah satu pihak kepada sesuatu perkahwinan itu murtad atau memeluk sesuatu kepercayaan lain dari Islam, maka perbuatan yang demikian tidak boleh dengan sendirinya berkuatkuasa membubarkan perkahwinan itu melainkan dan sehingga disahkan sedemikian oleh Mahkamah. (2) Jika salah satu pihak kepada sesuatu perkahwinan bukan Islam memeluk Islam, maka perbuatan yang demikian tidak boleh dengan sendirinya berkuatkuasa membubarkan perkahwinan itu melainkan dan sehingga disahkan sedemikian oleh Mahkamah.

Soalan 8 

Apakah perbezaan antara tuntutan kembali taat dan nusyuz?

Jawapan:

Tuntutan kembali taat adalah tuntutan yang dibuat oleh suami terhadap isteri supaya isteri kembali semula ke pangkuan suami, manakala nusyuz pula ialah isteri yang menderhakai suaminya dan mengingkari keta`atan terhadap suami yang diwajibkan oleh Allah.

Istilah Nusyuz hanya dikaitkan dengan tindakan isteri sahaja dan tiada tafsiran berkenaan nusyuz suami. Walaupun terdapat undang-undang yang menyebut mengenai tindakan suami Nusyuz seperti tidak berlaku adil dalam berpoligami,meninggalkan langsung isteri, namun istilah Nusyuz tidak digunakan ke atas suami.

Pada kebiasaannya, tuntutan taat terlebih dahulu dibuat sebelum disabitkaan nusyuz. Jika selepas perintah isteri taat dikeluarkan, isteri masih lagi enggan, maka isteri boleh disabitkan Nusyuz.

5) HADHANAH

Soalan 1:

Apa itu hadhanah?

Jawapan : 

Hak penjagaan anak yang masih kecil, yang tidak boleh menguruskan dirinya selepas ibu bapanya bercerai/berpisah. 

Soalan 2:

Siapakah orang yang berhak menjaga kanak-kanak?

Jawapan : 

Seksyen 81, Akta [303], 

(1) Tertakluk kepada Seksyen 82, ibu adalah yang paling berhak daripada segala orang bagi menjaga anak kecilnya dalam masa ibu itu masih dalam perkahwinan dan juga selepas perkahwinannya dibubarkan. 

(2) Jika Mahkamah berpendapat bahawa ibu adalah hilang kelayakan di bawah Hukum Syarak daripada mempunyai hak terhadap hadhanah atau penjagaan anaknya, maka hak itu, tertakluk kepada subseksyen (3),hendaklah berpindah kepada salah seorang yang berikut mengikut susunan keutamaan iaitu: 

(a) nenek sebelah ibu hingga ke atas; 
(b) bapa; 
(c) nenek sebelah bapa hingga ke atas; 
(d) kakak atau adik perempuan seibu sebapa; 
(e) kakak atau adik perempuan seibu; 
(f) kakak atau adik perempuan sebapa; 
(g) anak perempuan dari kakak atau adik perempuan seibu sebapa; 
(h) anak perempuan dari kakak atau adik perempuan seibu; 
(i) anak perempuan dari kakak atau adik perempuan sebapa; 
(j) emak saudara sebelah ibu; 
(k) emak saudara sebelah bapa; 
(l) waris lelaki yang boleh menjadi warisnya sebagai asabah atau residuari: 

Dengan syarat penjagaan orang demikian tidak menjejaskan kebajikan kanak-kanak itu.

Soalan 3:

Apakah syarat-syarat menjadi hadinah/penjaga?

Jawapan :  

Seksyen 82, Akta Undang-undang Keluarga Islam (Wilayah-wilayah Persekutuan) 1984 [Akta 303] memperuntukkan bahawa syarat-syarat menjadi hadinah ialah: 

(a) dia adalah seorang Islam; 
(b) dia adalah sempurna akal; 
(c) dia berumur yang melayakkan dia memberikan kepada kanak-kanak itu jagaan dan kasih sayang yang   diperlukan oleh kanak-kanak itu; 
(d) dia berkelakuan baik dari segi akhlak Islamiah; dan 
(e) dia tinggal di tempat di mana kanak-kanak itu tidak mungkin menghadapi apa-apa akibat buruk dari segi akhlak atau jasmani.

Soalan 4: 

Bagaimanakah hendak memfailkan hadhanah di Mahkamah Syariah?

Jawapan : 

Failkan kes di Mahkamah Tinggi Syariah di mana kita bermastautin atau dapatkan khidmat guaman daripada Peguam Syarie di Biro Bantuan Guaman atau swasta.

6) MAJLIS SULH

Soalan 1:

Apakah Majlis Sulh?

Jawapan : 

Majlis perbincangan bersama di antara Plaintif dengan Defendan dengan dipengerusikan oleh Pegawai Sulh mengikut Manual Kerja Sulh. Secara amnya Sulh merupakan penyelesaian suatu pertikaian antara pihak yang bertikai dalam sesuatu isu dengan cara persetujuan bersama antara mereka sendiri dan bukannya diputuskan oleh pihak ketiga.

Soalan 2:

Bilakah Majlis Sulh diadakan?

Jawapan : 

Majlis Sulh berlaku selepas proses pendaftaran mengikut kes-kes yang telah ditetapkan dan pada tarikh yang ditetapkan.

Soalan 3:

Adakah semua tuntutan atau permohonan mesti melalui Majlis Sulh?

Jawapan : 

Tidak, hanya beberapa kes sahaja yang wajib melalui Majlis Sulh iaitu:-

  • Tuntutan hadhanah
  • Tuntutan nafkah Anak/Eddah/Isteri
  • Tuntutan Harta Sepencarian
  • Tuntutan Muta`ah
  • Tuntutan Gantirugi Pertunangan/Perkahwinan
  • Tuntutan Mas Kahwin
  • Tuntutan Isteri Kembali Taat
  • Tuntutan Perintah Suami Tinggal Bersama Semula
  • Tuntutan Hak Tempat Tinggal

 

Soalan 4:

Adakah pihak Plaintif dan Defendan wajib melalui Majlis Sulh walaupun pihak-pihak tersebut tetap ingin meneruskan perbicaraan?

Jawapan : 

Ya,pihak-pihak mesti melalui proses Majlis Sulh dan hadir pada tarikh yang ditetapkan.

Soalan 5:

Sekiranya Majlis Sulh ini Berjaya, adakah tindakan selanjutnya?

Jawapan : 

Persetujuan yang dicapai hasil Majlis Sulh tersebut akan diendorskan di hadapan Hakim untuk ditandatangani. Oleh itu, Perintah yang dikeluarkan hasil Majlis Sulh adalah sama dengan perintah Mahkamah bagi kes yang melalui proses perbicaraan.Sekiranya terdapat pihak yang gagal mematuhi perintah tersebut tindakan selanjutnya boleh diambil serupa dengan kes yang selesai melalui perbicaraan.

Soalan 6:

Sekiranya Majlis Sulh ini pula gagal, apakah langkah seterusnya?

Jawapan : 

Pendaftar akan menetapkan tarikh sebutan dan perbicaraan kes tersebut.

Soalan 7:

Sekiranya Majlis Sulh ini pula gagal, apakah langkah seterusnya?

Jawapan : 

Majlis Sulh membantu pihak-pihak menyelesaikan masalah secara baik di samping menjimatkan masa Mahkamah dan pihak-pihak yang bertikai tanpa melalui proses perbicaraan yang panjang.

7) FARAID

Soalan 1:

Apakah Faraid dan Sijil Faraid?

Jawapan : 

Faraid merupakan pembahagian harta seseorang yang meninggal dunia kepada ahli waris yang berhak mengikut bahagian yang telah ditetapkan. Selepas kematian seseorang, ahli waris boleh mendapatkan Sijil Faraid. Sijil Faraid atau perakuan ahli waris ialah satu sijil atau perakuan yang dikeluarkan oleh Mahkamah Syariah berhubung dengan harta pusaka si mati orang Islam, waris-waris yang berhak dan bahagian masing-masing terhadap harta pusaka itu. Sijil ini mengandungi nialian harta pusaka si mati, nama-nama ahli waris yang berhak dan bahagian masing-masing.

Soalan 2:

Adakah Sijil Faraid ini dikeluarkn kepada semua orang Islam?

Jawapan : 

Sijil Faraid ini hanya dikeluarkan apabila terdapat permohonan daripada waris-waris atau pihak-pihak tertentu yang berhasrat untuk membahagikan harta pusaka si mati mengikut hukum syarak (faraid).

Soalan 3:

Di manakah Permohonan Sijil Faraid ini boleh dibuat?

Jawapan : 

Bagi permohonan yang melibatkan ahli waris berlapis, permohonan perlu dibuat di Mahkamah Tinggi Syariah, manakala bagi permohonan yang tidak berlapis, permohonan perlu dibuat di Mahkamah Rendah Syariah. Sebagai contoh, bagi ahli waris yang berlapis, seorang lelaki mati meninggalkan 5 orang anak dan cucu-cucu. Salah seorang anak lelaki tersebut mati selepas kematian lelaki tersebut. Jadi anak kepada lelaki yang mati(cucu) merupakan ahli waris bagi kes tersebut. Didalam kes ini terdapat lapisan ahli waris, iaitu anak dan cucu.

Soalan 4:

Bagaimana pengiraan Faraid dilakukan?

Jawapan : 

Pengiraan Faraid yang dilakukan adalah merujuk kepada Hukum Syarak yang telah ditetapkan. Pengiraan secara umum boleh dibuat di pautan “Kalkulator Faraid” yang terdapat di Portal eSyariah.

Skip to content